Samsonów Samsonów Samsonów Samsonów Samsonów Samsonów
SAMSONÓW portal informacyjny
życzliwej miejscowości z żelaznymi tradycjami i ciekawą historią
teleadresowy INFORMATOR żelazna HISTORIA SAMSONOWA lokalizacja i dojazd ...
żelazna historia Samsonowa
Stojące w centrum Samsonowa urokliwe ruiny to bynajmniej nie pozostałości pałacu czy zamku rycerskiego, ale… cenna pozostałość ważnego zakładu metalurgicznego Staropolskiego Zagłebia Przemysłowego – Huty – „Józef”, wybudowanej na przełomie lat 20-tych XIXw.
|
Samsonów, Zakład wielkopiecowy Huta "Józef"
|
Jednak początki żelaznej historii Samsonowa a właściwie Klucza Samsonowskiego (jak w owych czasach nazywano administracyjne tereny przemysłowe Samsonowa należące do biskupów krakowskich) zaczęły się kilka wieków wcześniej.
Miejscowe legendy opowiadają o rycerzu Bolesława Krzywoustego - herbu Topór, który z uwagi na niezwykłą siłę zwany był „Samsonem”. Ów rycerz Łukasz założył tu osadę (którą z biegiem lat od przydomku założyciela Samsonowem nazwano) i trudnił się w niej wyrobem żelaza z pozyskiwanych w okolicach rud.
Wg źródeł historycznych w 1584r. działała tu nad rzeką Bobrzą kuźnica służąca do wytopu żelaza. Można zatem przypuszczać, że tradycje wytopu żelaza na tych ziemiach rzeczywiście zaczęły się znacznie wcześniej.
W "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" czytamy, że „…Włoski przemysłowiec Jan Caccio zaprowadził bergamskie dymarki w dobrach królewskich Samsonów i wystawił piec w 1598r.” Był to pierwszy piec w którym wytapiano żelazo w postaci płynnej surówki. W Kluczu Samsonowskim (obejmujacym tereny doliny rzeki Bobrzy) Cacciowie stworzyli dużą manofakturę obejmującą wiele wsi w której wytwarzano przede wszystkim na potrzeby wojska m.in. strzelby, pałasze i pancerze stalowe.
W latach 1641-44 kolejny Włoch hutnik Jan Gibboni wybudował na tych ziemiach kolejny wielki piec wytapiający żelazo w postaci płynnej surówki. Wybudowany przez niego zakład zaopatrywał w uzbrojenie polskie wojsko m.in. w okresie Potopu Szwedzkiego.
W 1798r. na polecenie biskupa Kajetana Sołtyka samsonowskie zakłady zostały przebudowane. Po modernizacji produkcja zakładu: pieca samsonowskiego i drugiego w Sałasie wynosiła 3000centn./rok a w 1811r. była już ponad 2 razy wieksza i wynosiła 150 centn. tygodniowo. Produkowano tu kule armatnie i inną broń używaną w powstaniu kościuszkowskim, czy w okresie wojen napoleońskim. Po niemal dwóch wiekach wytapiania stare piece wyeksploatowały się i zaistniała potrzeba wzniesienia, w jak to wtedy nazywano w Ekonomii Samsonowskiej, nowego obiektu przemysłowego do produkcji żelaza.
I tak oto w latach 1818-22 w Samsonowie z inicjatywy ksiedza Stanisława Staszica wybudowano najnowocześniejszy w Królestwie Polskim zakład wielkopiecowy - Hutę „Józef”, wraz z przyległym osiedlem murowanych domów mieszkaniowym dla pracowników.
Uruchomiony w 1823r. zakład zasilany węglem drzewnym wytwarzał z rudy żelaza ok. 800 ton surówki rocznie. W 1835 roku – data na wielkim piecu – zakład został jeszcze zmodernizowany. Około 1852 r. produkcja zakładu wynosila do 8000 centn. surowca, 1200 centn. wyrobów żelaznych (m.in. naczyń kuchennych) i do 2000 centn. odlewów. Do czasu zainstalowania w 1829 roku maszyny parowej energii urządzeniom mechanicznym dostarczała woda doprowadzana kanałem (częściowo podziemnym) z pobliskiej rzeki Bobrzy.
Samsonowska huta pracowała do 1866 roku, kiedy to została zniszczona pożarem wznieconym przez Rosjan z zemsty za dostarczanie broni dla uczestników powstania styczniowego.
Całkowitej odbudowy zaniechano ponieważ w okolicy wyczerpywały się złoża rudy i już wtedy działaly huty w Zagłębiu Dąbrowskim w których do wytopu używano wegla kamiennego.
W czasie pierwszej wojny światowej Austriacy dokonali kolejnych spustoszeń w dawnej hucie, wysadzili niektóre budynki i częściowo zniszczyli wieżę gihtociągową.
Najważniejsze obiekty, jakie możemy dziś podziwiać z dawnego zakładu to ruiny wieży gihtociągowej, wielkiego pieca, hal produkcyjnych (odlewni, modelarni i emalierni) i podziemnego kanału doprowadzajacego wodę.
Kilkadziesiąt metrów na południe od ruin huty stoi zbudowany z modrzewiowych bali dom zawiadowcy fryszerek.
Ekonomia Samsonowska to niewątpliwie kolebka dawnego polskiego hutnictwa wielkopiecowego
a unikatowe na skalę europejską zabytkowe ruiny samsonowskiego zakładu Huty "Józef" stanowią jeden z najcenniejszych zabytków techniki w Polsce.
ZAPRASZAMY do zwiedzania
Parking i zwiedzanie ruin Zakładu Wielkopiecowego Huty Józef są bezpłatne.
powrót
lokalizacja i dojazd
gdzie to?
Samsonowska Kraina znajduje się 15 km na pólnoc od Kielc na terenie Otuliny Suchedniowsko-Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego. Pomiedzy Pasmem Klonowskim a Pasmem Oblęgorskim, od pólnocnego zachodu zamknięta malowniczo zielonymi Wzgórzami Kołomańskimi.
|
Przez centrum Samsonowa przebiega droga wojewódzka nr 750 łącząca drogi krajowe nr 7 i 74.
Z Kielc do Samsonowa dotrzemy autobusem MPK linia nr 32 lub nr 204
lub busami z Dworca Busów przy ul. Żelaznej 18 albo busami podmiejskimi Kielce-Zagnańsk-Samsonów-Umer
ROZKŁADY JAZDY
MPK linia 32 rozkład (przystanki)
mapa lini ZTM Kielce
MPK linia 204 rozkład
BUSY Kielce-Zagnańsk-Samsonów
BUSY Kielce ul.Żelazna do Samsonowa kier. Skarżysko przez Tumlin Szałas lub Stąporków przez Tumlin Szałas)
powrót
film o... samsonowskim... zamku
samsonowska opowieść Henryka Rzewuskiego w polskim filmie fantastycznym
Kto z nas wie o tym, że nakręcony przez TVP w 1967r. film fabularny "JA GORĘ" w reż. Janusza Majewskiego
opowiada o historii, która dzieje się na samsonowskim zamku?
Film ten w 1968r. zdobył pierwszą nagrodę za najlepszy film w dziedzinie innych form filmowych na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Krótkometrażowych
powrót
SAMSONÓW najbardziej niezapomnianym miejscem
Fotografia Huty Józef "W krzywym łuku" autorstwa Arkadiusza Wesołowskiego
obrazem, który na zawsze pozostanie w pamięci i wywarł najwieksze wrażenie
spośród wielu zdjęć przedstawiających różne zakątki świata nadesłanych
w 2010r. na konkurs Niezapomniane miejsca.
|
Na tej ziemi mieszkał i tu wybudował najwiekszą swoją rezydencję założyciel, twórca i prezydent Holdingu EXBUD SA Witold Zaraska........... (źródło: czasopismo WERANDA nr 6 (12) / 2002)
Do Samsonowa na rodzinne wakacje lubi przyjeżdżać nasz znakomity bramkarz Jerzy Dudek .................................................................... (źródło: gazeta Echo Dnia 2005.05.30).
zobacz SAMSONÓW
Huta Józef - zimą
|
powrót
zobacz też :
02.05.2015
W obronie B I A Ł O - CZERWONEJ 2015
zdjecia ->
06.01.2015
Orszak Trzech Króli 2015 zdjecia ->
15.08.2014
IV Festyn Parafialny zdjęcia ->
02.05.2014
Widowisko historyczne "W obronie biało-czerwonej" 2014
Tegoroczne widowisko poświęcone było jednemu z najbardziej znanych partyzantów Armii Krajowej Okręgu... Kielce, Janowi Piwnikowi. W 70. rocznicę jego śmierci.
zdjęcia ->
03.05.2013
X Rajd Pojazdów Zabytkowych w Samsonowie
3 maja uczestnicy X Rajdu Pojazdów Zabytkowych gościli na dziedzińcu ruin Zakładu Wielkopiecowego Huty Józef w Samsonowie
zdjęcia ->
02.05.2013
W OBRONIE BIAŁO-CZERWONEJ - 2013
2 maja z okazji Święta Flagi Narodowej Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych "Jodła" zorganizowało w Samsonowie widowisko historyczne „W obronie biało-czerwonej”.
Były to niezwykle precyzyjnie przygotowane i dynamicznie przedstawione inscenizacje historyczne, będące piękną lekcją historii
i patriotyzmu.
Mimo deszczu, tłumnie przybyli okoliczni mieszkańcy i liczni przyjezdni.
Jak mówił Dionizy Krawczyński, prezes SRH „Jodła” - przesłaniem widowiska było ukazanie wagi polskiej flagi
i symboli narodowych, które Polacy umieszczali w różnych miejscach naszego regionu, gdzie toczyły się walki.
Tym razem przedstawiono walki Polaków z Niemcami
w Samsonowie z jesieni 1939 roku i kulisy dotarcia do Polski
w grudniu 1944 roku angielskiej Misji „Freston”.
zdjęcia -->
13.04.2013
teatr - MIESZCZANIN SZLACHCICEM - kolejny wyśmienity spektakl Teatru SZO
zdjęcia -->
Kto nie widział premiery tego przedstawienia w wykonaniu aktorów Teatru Szczęśliwy Zbieg Okoliczności niech żałuje.
29.04.2012
Na szlaku Hubala - widowisko historyczne w Samsonowie
29 kwietnia w unikatowej scenerii na placu zabytkowej Huty "Józef” odbyła się już trzecia edycja
widowiska historycznego „ NA SZLAKU HUBALA” organizowanego przez Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych "JODŁA" wspólnie ze Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej.
W trwającym dwie godziny widowisku wzięło udział ponad 100 odtwórców w mundurach z epoki.
Były oczywiście zabytkowe pojazdy, uzbrojenie i profesjonalne efekty pirotechniczne.
To była żywa lekcja historii - było, jak na wojnie!
Tym razem przedstawione zostały trzy epizody z czasów II Wojny Światowej.
I - kampania jesienna w Samsonowie w 1939 r.
II - historia i walki oddziału Hubala zakończone jego śmiercią.
III - walki Kieleckiego Korpusu AK we wrześniu 1944 r. w okolicach Miedzierzy.
Po widowisku widzowie mogli chwilę porozmawiać z odtwórcami, zrobić sobie pamiątkowe zdjecia i z bliska pooglądać uzbrojenie i pojazdy.
ZDJĘCIA --->
30.12.2011
teatr - Zapomniany diabeł w Samsonowie
Bardzo udany premierowy spektakl Teatru SZO
30 grudnia na zakończenie roku Teatr SZO (Szczęśliwy Zbieg Okoliczności) wystawił w Samsonowie sztukę teatralną
czeskiego prozaika i dramaturga Jana Drdy "Zapomniany Diabeł"
Licznie przybyli goście mieli okazję zobaczyć zabawne perypetie tytułowego diabła i mieszkańców miasteczka Długie Kabaty
w znakomitym wykonaniu debiutujących aktorów Teatru SZO.
zdjęcia ->
15.08.2011
I Festyn PARAFIALNY. Jerzy Dudek znowu gościł w Samsonowie
W święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w naszej Parafii Samsonów, jak co roku, był odpust. Z tej okazji po raz pierwszy został zorganizowany festyn parafialny.
I, jak to już jest tradycją samsonowskich festynów czy widowisk, było baaardzo atrakcyjnie.
Były występy solistów i zespołów muzycznych, m.in. zespół kleryków KERYGMAT, a także pokazy sprawnościowe strażaków na drabinie wysokościowej, pokazy karate i inne.
I własnie pod tym hasłem INNE w Samsonowie zawsze pojawia się jakaś większa niespodzianka. Na ostatnim szkolnym festynie była to zabawa w pianie przygotowana przez naszych strażaków.
Tym razem pod tym hasłem INNE krył sie gość specjalny festynu - Jerzy Dudek! Była niepowtarzalna okazja do wylicytowania piłki z jego autografem! A co odważniejsi mieli też możliwość zrobić sobie zdjęcie z naszym najlepszym bramkarzem.
Może to już i dla Samsonowian normalne, że Jurek prywatnie rodzinnie odwiedza Samsonów ale tym razem znalazł chwilke by być też gościem oficjalnym.
Fajnie było! zdjęcia -->
12.06.2011
Festyn Rodzinny w Samsonowie
W niedzielne popołudnie 12 czerwca w Samsonowie odbył się V Festyn Rodzinny. Jak zwykle było bardzo ciekawie. Jedną z wielu atrakcji tego popołudnia była piana
Więcej info na Wiadomości24.pl -->
powrót
|